Đó chính là củ dền!
Củ dền có vỏ sần sùi, ruột đỏ và tỏa ra mùi thơm của đất. Đây là một loại củ giàu dinh dưỡng mà bạn nhất định nên tìm hiểu, theo một bài viết trên website chính thức của Cleveland Clinic (trung tâm y tế học thuật phi lợi nhuận ở Mỹ).
Chuyên gia dinh dưỡng của Cleveland Clinic, cô Sarah Thomsen Ferreira, cho biết: "Củ dền nổi tiếng với những lợi ích cho sức khỏe tim mạch. Khi kết hợp cùng nhau, các hợp chất có trong củ dền có khả năng tăng cường lưu lượng máu, cải thiện sức khỏe của động mạch, hỗ trợ giảm mức homocysteine và giảm cholesterol LDL".
Và với sự chế biến phù hợp, củ dền có thể ngon đến bất ngờ!
Những lợi ích sức khỏe của củ dền
Điều gì khiến cho củ dền được khen ngợi nhiều như vậy? Đáp án chính là thứ làm cho củ dền có màu đỏ. Củ dền có được màu sắc đỏ hồng từ betalains, một loại sắc tố thực vật tự nhiên có đặc tính chống oxy hóa và chống viêm.
Dưới đây là một số lý do tại sao củ dền là một sự bổ sung tuyệt vời cho chế độ ăn của bạn:
Giá trị dinh dưỡng trong củ dền
Nếu bạn đang tìm kiếm thực phẩm ít calo nhưng giàu chất dinh dưỡng, thì củ dền chính là câu trả lời của bạn. Thêm củ dền vào món salad, súp và các món ăn hằng ngày khác có thể là một cách tốt để bổ sung chất cho chế độ ăn uống cân bằng của bạn.
Ngoài ra, giống như các loại trái cây và rau có màu tím đỏ khác, củ dền là một nguồn chất chống oxy hóa tuyệt vời. Các hợp chất tự nhiên này bảo vệ các tế bào khỏi bị hư hại và thậm chí có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh như bệnh tim và ung thư.
Đặc tính chống viêm
Tình trạng viêm diễn ra trong cơ thể có liên quan đến một số bệnh, bao gồm bệnh tiểu đường loại 2, huyết áp cao, bệnh tim, hen suyễn và béo phì. May mắn thay, củ dền có một số lợi ích chống viêm nhờ hàm lượng betalains cao.
Bạn có thể bắt dầu thử củ dền ở dạng nước ép. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nước ép củ dền làm giảm viêm trên toàn bộ cơ thể. Một nghiên cứu vào năm 2014 cho thấy viên nang betalains với chiết xuất củ dền giúp giảm đau khớp do viêm xương khớp. Tuy nhiên, chúng ta cần thực hiện nhiều nghiên cứu hơn để biết tác động đầy đủ của viên nang betalains đối với viêm xương khớp.
Giàu chất xơ
Đưa củ dền vào chế độ ăn là một cách tuyệt vời để tăng lượng chất xơ. Chỉ một cốc củ dền chứa 3,8 gam chất xơ.
Và chất xơ có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe. Chất xơ có thể giúp kiểm soát lượng đường trong máu, duy trì cân nặng khỏe mạnh và giảm cholesterol. Ngoài ra, một chế độ ăn uống cân bằng chất xơ có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh như ung thư đại trực tràng, bệnh tim và bệnh viêm ruột (IBS).
Hàm lượng nitrat cao
Chuyên gia dinh dưỡng Thomsen Ferreira giải thích: "Củ dền có chứa nitrat, giúp giãn mạch máu. Điều đó tốt cho huyết áp và cũng có thể cải thiện thành tích thể thao và chức năng não".
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống nước ép củ dền trước khi tập thể dục sẽ làm tăng sức bền của tim mạch và hô hấp - cho phép bạn tập thể dục lâu hơn. Điều này là do nitrat có trong củ dền được chuyển thành axit nitric trong cơ thể, từ đó làm tăng lưu lượng máu. Điều này cải thiện chức năng phổi và cơ bắp.
Theo nghiên cứu khác, nitrat trong củ dền cũng giúp giảm huyết áp nếu bạn bị tăng huyết áp. Thật vậy, nước ép củ dền đã được chứng minh trong các nghiên cứu là làm giảm cả huyết áp tâm thu và tâm trương.
Ngoài ra, chế độ ăn giàu nitrat cũng có liên quan đến việc cải thiện chức năng não. Vì nitrat giúp giãn mạch máu, điều này cho phép tăng lưu lượng máu lên não, có lợi cho chức năng nhận thức.
Chứa nhiều kali
Chuyên gia Thomsen Ferreira nói: "Củ dền là nguồn cung cấp kali dồi dào".
Kali tốt cho huyết áp – bổ sung thêm một lợi ích khác cho sức khỏe tim mạch. Tất cả những điều này đều rất quan trọng để có sức khỏe tốt nói chung.
Chất đặc biệt trong củ dền
Một chế độ ăn lành mạnh là một chế độ ăn đầy màu sắc. Màu sắc thực vật đa dạng có nghĩa là chất dinh dưỡng thực vật đa dạng. Như đã đề cập ở trên, củ dền là một trong số ít thực phẩm cung cấp betalains, các hợp chất thực vật độc đáo được tìm thấy trong các loại củ dền:
- Củ dền đỏ và tím chứa một loại betalain được gọi là betacyanins.
- Củ dền vàng chứa một nhóm betalain khác được gọi là betaxanthin. (Một số thông tin bạn nên biết: Củ dền đỏ có thể khiến nước tiểu của bạn chuyển sang màu đỏ. Nếu điều đó làm bạn hoảng sợ, thì củ dền vàng là loại bạn nên dùng)
- Lá củ dền có màu xanh đậm. Thomsen Ferreira nói: "Chúng là một nguồn beta-carotene, lutein và zeaxanthin thực sự tuyệt vời cho sức khỏe của mắt và chắc chắn không nên bị vứt đi. Cho dù là xào hay trộn salad, hãy nghĩ về cách sử dụng toàn bộ củ dền!".
Cách chế biến củ dền
Ở Việt Nam, củ dền được trồng nhiều ở Đà Lạt và được bán khá phổ biến tại các siêu thị lớn. Tuy nhiên, loại củ này vẫn chưa được người Việt Nam sử dụng nhiều. Giờ đây, khi bạn đã biết về các lợi ích của củ dền, bạn có thể thử những cách dưới đây để thêm củ dền vào chế độ ăn đa dạng và cân bằng của mình.
Trộn với salad
Củ dền thường được sử dụng để làm món salad. Ngoài ra, nếu bạn không phải là người thích hương vị của củ dền, thì việc pha sinh tố củ dền cùng các nguyên liệu khác có thể giúp làm dịu bớt hương vị của nó.
Nướng củ dền
Nướng củ dền mang lại vị ngọt tuyệt vời. Ngoài ra, hãy thử cắt chúng thành những miếng mỏng và cho vào lò nướng để tạo thành những miếng củ dền giòn.
Ép lấy nước
Nước ép củ dền không chứa chất xơ của cả củ dền. Thomsen Ferreira lưu ý rằng nước trái cây có thể là một cách nhanh để bổ sung năng lượng nếu bạn đang sử dụng chúng để tăng cường trí não hoặc khả năng tập luyện thể thao. Nước ép củ dền cũng có thể được mua dễ dàng.
Lưu ý khi ăn củ dền
Trước khi bạn bắt đầu ăn củ dền, có một lời cảnh báo: Củ dền rất giàu oxalat, có thể góp phần gây ra sỏi thận. Nếu bạn bị sỏi thận, tốt nhất nên ăn củ dền ở mức độ vừa phải.
Tuy nhiên, đối với hầu hết những người khỏe mạnh, oxalat không phải là vấn đề. Củ dền hoàn toàn là một lựa chọn tốt cho một chế độ ăn uống cân bằng, đa dạng.
(Nguồn: Cleveland Clinic)