Trà thanh nhiệt là loại đồ uống được yêu thích và quan tâm vào mùa nóng. Tuy nhiên, nếu sử dụng vô tội vạ trà thanh nhiệt sẽ có những ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe.
Dùng trà thanh nhiệt đúng thể trạng
Mùa hè đa phần chúng ta sẽ thấy có cảm giác nóng trong người, do ra mồ hôi nhiều cơ thể mất nước và muối khoáng dẫn đến tình trạng háo khát. Theo Đông y, tình trạng này được giải thích là do tân dịch của cơ thể bị hao tổn, việc bổ sung tân dịch lúc này là cần thiết. Tuy vậy, đa phần các loại trà giải khát được dùng vào mùa hè ngoài tác dụng bổ sung tân dịch sẽ còn có tác dụng thanh nhiệt, việc thanh nhiệt này sẽ không phù hợp với những người có thể trạng hàn.
Người thể trạng hàn là người có những biểu hiện như huyết áp thấp, hay thấy lạnh, thường xuyên sợ gió, sợ lạnh, chân tay lạnh, dễ bị cảm cúm, ăn đồ lạnh dễ đầy bụng, khó tiêu, đại tiện nát… Với những người có thể trạng này mùa hè không những không nên thanh nhiệt mà còn nên lợi dụng mùa hè để nuôi dưỡng dương khí cho cơ thể.
Một tình huống nữa của người không nên thanh nhiệt là những người có giả nhiệt. Giả nhiệt nghĩa là mặc dù cơ thể vẫn thấy nóng, thậm chí còn xuất hiện những cơn bốc hỏa nhưng bên trong cơ thể thực ra lại là thể trạng hàn.
Những người thuộc thể trạng này bên cạnh những triệu chứng nóng trong người sẽ thường xuất hiện một vài triệu chứng của hàn như chân tay lạnh, dễ cảm lạnh, ăn đồ lạnh cũng dễ đầy bụng, đi ngoài phân lỏng. Nếu như nghi ngờ mình thuộc dạng người giả nhiệt, tốt nhất mọi người nên đi gặp các chuyên gia về lĩnh vực Y học cổ truyền để được thăm khám và có được những lời khuyên tốt nhất.
Không tự ý dùng những vị thuốc quá lạnh làm trà thanh nhiệt
Đông y có rất nhiều vị thuốc có tác dụng thanh nhiệt, giải khát có thể dùng dưới dạng trà. Song một số loại thuốc sẽ có tính quá lạnh, nếu không biết mà sử dụng thường xuyên trong thời gian dài sẽ có thể ảnh hưởng đến chức năng của hệ tiêu hóa, nghiêm trọng hơn sẽ ảnh hưởng đến dương khí của cơ thể.
Các vị thuốc thanh nhiệt trong Đông y thường có đặc trưng là ít nhiều mang theo vị đắng. Các vị thuốc càng đắng sẽ càng có tác dụng thanh nhiệt mạnh, vì vậy một cách đơn giản ta có thể loại trừ những loại trà có vị rất đắng ra khỏi danh sách những loại trà mà chúng ta sẽ sử dụng hằng ngày.
Những vị thuốc có tính rất lạnh phải được sử dụng dưới sự chỉ định và theo dõi của thầy thuốc để tránh những tác dụng không mong muốn.
Không dùng trà thanh nhiệt quá nhiều, trong thời gian quá dài
Cũng giống như thuốc Tây y, thuốc Đông y khi sử dụng cũng không được uống quá liều, các loại trà thanh nhiệt cũng không là ngoại lệ. Một số người có thói quen dùng thường xuyên, liên tục các loại trà thanh nhiệt, việc này không những không có lợi mà còn có thể mang đến những hậu họa khôn lường.
Các thầy thuốc Đông y được đào tạo bài bản khi dùng thuốc thanh nhiệt cũng hết sức thận trọng. Một mặt cần phải xem xét lượng tà nhiệt còn lại trong cơ thể người bệnh, một mặt lại phải tính đến chính khí trong cơ thể người bệnh có thể vận hóa được lượng thuốc thanh nhiệt ấy không, thậm chí nhiều trường hợp sau khi thanh nhiệt được nửa chừng lại phải bồi bổ chính khí rồi mới thanh nhiệt tiếp.
Như vậy dưới góc nhìn Đông y, việc dùng trà thanh nhiệt quá nhiều, quá thường xuyên trong thời gian quá dài tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ. Nếu như chúng ta không thể chỉ ăn một loại đồ ăn liên tục thì cũng không nên uống liên tục, trong thời gian dài một loại trà thảo mộc, đặc biệt là các loại trà có tác dụng thanh nhiệt.
Nên lắng nghe cơ thể khi uống trà thanh nhiệt
Mỗi chúng ta là một thầy thuốc tuyệt vời của chính bản thân, sẽ là người cảm nhận tốt nhất những thay đổi dù rất nhỏ trong cơ thể mình. Khi uống trà thanh nhiệt trước hết chúng ta cần xem thể trạng của mình có đúng là nhiệt không. Sau đó trong quá trình uống nếu xuất hiện các dấu hiệu không tốt như thấy mệt mỏi, uể oải, đầy bụng, đau bụng, đi ngoài phân lỏng thì cần dừng ngay việc uống trà lại.
Đây chính là những dấu hiệu đầu tiên cơ thể cảnh báo chúng ta đã dùng trà thanh nhiệt không đúng. Nếu bỏ qua những dấu hiệu này, trà thanh nhiệt thậm chí sẽ còn có thể gây nhiều tác dụng không mong muốn hơn nữa.
Thanh nhiệt là một phép tả trong tám pháp điều trị bệnh của Đông y. Dù là những loại thảo dược rất quen thuộc nhưng mỗi vị thuốc thanh nhiệt cũng có cách dùng và cấm kỵ của mình.
Nhiều loại thuốc nam được người dân quen dùng để thanh nhiệt trong mùa hè lại có tính rất lạnh, nếu sử dụng không hợp lý, đặc biệt nếu dùng thường xuyên, trong thời gian dài nhưng vị thuốc ấy rất dễ gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe.
Tốt nhất để sử dụng hiệu quả, hợp lý trà thanh nhiệt chúng ta vẫn nên tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi sử dụng.
Theo Đời sống sức khỏe
