Nguy cơ mất an toàn khi mua đồ chơi trẻ em trên chợ mạng không rõ nguồn gốc

Hiện nay đồ chơi trẻ em được rao bán rầm rộ trên sàn thương mại điện tử. Tuy nhiên, nhiều loại đồ chơi được niêm yết trên các sàn lại không rõ nguồn gốc, tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Đồ chơi trẻ em không rõ nguồn gốc tràn lan trên chợ mạng

Hiện nay do tình hình dịch bệnh Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp nên dù gần tới Tết Trung thu nhưng thị trường đồ chơi trẻ em tại cửa hàng truyền thống không rầm rộ bằng chợ mạng.

Thực tế người tiêu dùng đang có xu hướng mua sắm đồ chơi trẻ em qua các kênh online (mạng xã hội Facebook, TikTok, Zalo, các sàn thương mại điện tử....). Trong đó, các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki, Sendo là lựa chọn của phần đông người tiêu dùng.

Theo khảo sát hiện nay, trên các sàn thương mại điện tử, sản phẩm đồ chơi trẻ em khá phong phú, đa dạng về mẫu mã, chủng loại và giá thành. Ngoài những sản phẩm quen thuộc trên thị trường, một số sản phẩm được nhiều người tìm kiếm năm nay như trống phát nhạc, bộ đèn cánh bướm, đèn trung thu biết bay, đèn lồng lò xo phát sáng 7 màu, các con công, cá heo phát sáng... Các sản phẩm này có mức giá dao động từ 20.000 đến 100.000 đồng/chiếc.

Cụ thể, chỉ cần tra cứu từ khoá "mặt nạ Trung thu" trên sàn Shopee, người tiêu dùng nhận được vô số kết quả liên quan. Các sản phẩm này có mức giá khá rẻ, chỉ từ 6.000 đồng. Tuy nhiên, những sản phẩm này đều không rõ thông tin về nguồn gốc xuất xứ, chất liệu, thậm chí là cảnh báo đối với trẻ nhỏ khi sử dụng.

Thận trọng khi mua đồ chơi trẻ em không rõ nguồn gốc trên chợ mạng. Ảnh minh họa 

Bên cạnh những sản phẩm mặt nạ bằng nhựa mềm đã xuất hiện trên thị trường từ trước đó, ngày nay, mặt hàng mặt nạ hoá trang hình thú nhiều con vật cho bé đang rất được ưa chuộng. Với giá thành từ 29.000 đến 35.000 đồng/chiếc, người tiêu dùng có thể sở hữu 1 chiếc mặt nạ hoá trang theo đúng mong muốn. Trong phần mô tả sản phẩm có nêu rõ mặt nạ được cấu thành từ nhựa PVC.

Theo tìm hiểu, PVC được coi là loại nhựa độc hại nhưng vẫn được sử dụng rộng rãi nhất trong các sản phẩm tiêu dùng trên thế giới, chỉ sau polyethylene. Nguyên nhân là bởi giá thành rẻ, tính chất dẻo dai, bền và trong suốt. PVC chứa nhiều hóa chất độc hại, trong đó có chì và DEHP, một loại phthalate được sử dụng làm chất làm mềm dẻo.

Để kiểm chứng về thông tin liên quan tới nguồn gốc sản phẩm đồ chơi trẻ em trên sàn Shopee thì không hề thấy có thông tin về nguồn gốc xuất xứ, chất liệu, đối tượng sử dụng hay những khuyến cáo cho các bậc phụ huynh về loại đồ chơi này. Tất cả những gì người tiêu dùng biết chỉ là tên, hình ảnh của sản phẩm, kèm theo đó có địa chỉ và số điện thoại của cơ sở kinh doanh.

Nguy hại từ đồ chơi trẻ em không rõ nguồn gốc

Theo cảnh báo của các chuyên gia về sức khoẻ, những món đồ chơi không rõ nguồn gốc xuất xứ có ảnh hưởng không tốt tới sức khoẻ của trẻ khi tiếp xúc trực tiếp. Nếu sử dụng trong thời gian dài, những chất này xâm nhập vào cơ thể bằng cách tiếp xúc qua da, đường miệng, hoặc thông qua đường hô hấp sẽ khiến trẻ dễ mắc các nguy cơ về ngộ độc, rối loạn chức năng hay vô sinh hoặc thậm chí có thể bị ung thư.

Về vấn đề này, bác sỹ Nguyễn Thị Hữu, Khoa nhi (Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức) cho biết, nhiều loại đồ chơi không rõ nguồn gốc thường được làm từ nhựa kém chất lượng, kim loại pha chì, rất độc hại khi dùng. Các cháu nhỏ thường có thói quen ngậm đồ chơi, nếu sử dụng trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của não bộ, có thể gây nên các căn bệnh về đường ruột, ho lao, viêm phổi. Vì vậy, đã có rất nhiều trẻ nhỏ bị dị ứng hay thậm chí là ngộ độc do dùng đồ chơi được làm bằng nhựa.

Còn theo các chuyên gia Viện Hóa học Công nghiệp Việt Nam, nhựa được phân ra làm nhiều loại. Nhựa nguyên sinh thường độ an toàn cao, nhựa tái sinh ẩn chứa rất nguy hiểm nếu tiếp xúc gần với con người. Xét cho cùng, tất cả các loại nhựa dù nguyên sinh hay tái sinh khi tiếp xúc với nhiệt độ cao đều sản sinh ra chất độc hại.

Trong quá trình gia công nhựa, nhà sản xuất có thể đưa vào một số chất hóa dẻo, chất phụ gia. Đặc biệt, các sản phẩm có chứa chất hóa dẻo khi ở nhiệt độ cao sẽ thải ra chất độc hại gây ảnh hưởng sức khỏe con người như tim mạch, tuần hoàn máu hay thậm chí có thể gây ra bệnh tâm thần, ung thư…

Bên cạnh đó, các sản phẩm càng nhiều màu sắc thì tiềm ẩn nguy cơ độc hại càng cao. Nguyên nhân là do dung dịch tạo màu này là màu công nghiệp được tạo nên từ các loại hóa chất độc hại như crom, chì, thủy ngân… Đồ chơi bằng nhựa luôn có chất hóa dẻo phthalate, chất này dễ dàng rời bỏ chất gốc và dễ phân tán vào cơ thể nếu nó tiếp xúc với nhiệt độ nóng, khi trẻ ngậm đồ chơi hoặc qua đường hô hấp. Ngoài ra, phthalate có thể gây nguy cơ mắc các bệnh hen suyễn và dị ứng, nhất là đối với trẻ em.

Các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo, người tiêu dùng cần thay đổi nhận thức và thói quen tiêu dùng, không vì ham mua đồ chơi rẻ mà làm ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ.

Khi chọn đồ chơi cho con trẻ, phụ huynh nên lưu ý tới nhãn mác, xuất xứ, thành phần của sản phẩm. Đối với những sản phẩm được làm bằng nhựa, cần phải kiểm tra xem nó có chứa các kim loại nặng như asen, chì, thủy ngân,....gây hại cho trẻ hay không. Nên chọn các thương hiệu đồ chơi uy tín, chất lượng. Trong trường hợp sau khi tiếp xúc với các loại đồ chơi, trẻ có dấu hiệu chóng mặt, buồn nôn, mẩn ngứa,....phụ huynh cần ngừng ngay việc cho con chơi những món đồ chơi đó và cho trẻ đến các cơ sở y tế khám nếu các dấu hiệu không thuyên giảm, tránh các biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra.

Quy chuẩn Việt Nam về đồ chơi trẻ em

Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành QCVN 3:2019/BKHCN quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về An toàn đồ chơi trẻ em để quản lý về sản phẩm này.

Quy chuẩn quy định yêu cầu đối với đồ chơi trẻ em nhằm giảm thiểu các mối nguy và rủi ro liên quan đến an toàn, sức khoẻ của trẻ, phương pháp thử tương ứng, các nội dung quản lý đồ chơi trẻ em sản xuất trong nước, nhập khẩu và lưu thông trên thị trường. Quy chuẩn áp dụng với các tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu, phân phối, bán lẻ đồ chơi trẻ em, các cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức, cá nhân khác có liên quan.

QCVN 3:2019/BKHCN quy định chất lỏng có thể tiếp xúc trong đồ chơi trẻ em không được có pH nhỏ hơn 3,0 hoặc lớn hơn 10,0. Yêu cầu này không áp dụng cho mực viết trong dụng cụ viết. Các chi tiết vải dệt có thể tiếp xúc không được chứa hàm lượng formaldehyt tự do và formaldehyt đã thủy phân vượt quá 30 mg/kg. Các chi tiết giấy có thể tiếp xúc không được chứa hàm lượng formaldehyt vượt quá 30 mg/kg. Các chi tiết gỗ liên kết bằng keo dán có thể tiếp xúc không được chứa hàm lượng formaldehyt giải phóng vượt quá 80 mg/kg.

Đồ chơi trẻ em không được có hàm lượng các phtalat di(2-etylhexyl) phtalat (DEHP), dibutyl phtalat (DBP) hoặc butyl benzyl phtalat (BBP) vượt quá 0,1 % khối lượng mỗi phtalat. Đồ chơi trẻ em có thể cho vào miệng không được có hàm lượng các phtalat diisononyl phtalat (DINP), diisodecyl phtalat (DIDP) hoặc di-n-octyl phtalat (DNOP) vượt quá 0,1 % khối lượng mỗi phtalat. Hàm lượng các amin thơm (bao gồm cả dẫn xuất từ thuốc nhuộm azo trong mẫu) có trong vật liệu sản xuất đồ chơi trẻ em không được vượt quá mức quy định trong quy chuẩn này.

QCVN 3:2019/BKHCN nêu rõ, đồ chơi trẻ em phải đáp ứng yêu cầu giới hạn mức thôi nhiễm về các hợp chất hữu cơ độc hại khác quy định tại các văn bản có liên quan. Đồ chơi trẻ em không được dùng nguồn điện có điện áp danh định vượt quá 24 V và không bộ phận nào trong đồ chơi trẻ em có điện áp danh định hoặc tức thời vượt quá 24 V. Các bộ phận trong đồ chơi trẻ em nếu được nối hoặc có thể tiếp xúc với nguồn điện có điện áp danh định vượt quá giới hạn nêu trên cũng như các dây dẫn, cáp điện nối đến các bộ phận này phải được cách điện và bảo vệ thích hợp để ngăn ngừa rủi ro về điện.

Việc ghi nhãn đồ chơi trẻ em thực hiện theo quy định của pháp luật về nhãn hàng hoá. Các quy định về cảnh báo nêu trong tiêu chuẩn tương ứng phải được thể hiện trên nhãn hàng hóa. Đồ chơi trẻ em phải được công bố hợp quy phù hợp quy định của Quy chuẩn này trên cơ sở kết quả đánh giá sự phù hợp của tổ chức chứng nhận được chỉ định. Đồ chơi trẻ em trước khi lưu thông trên thị trường phải gắn dấu hợp quy.

Theo Vietq.vn