Theo Hội Thiên văn Hà Nội (HAS), hôm nay 22.9 Việt Nam sẽ diễn ra thu phân. Đây là thời điểm đánh dấu sự bắt đầu của mùa thu ở Bắc bán cầu và mùa xuân ở Nam bán cầu.
Hôm nay 22.9 diễn ra thu phân
Vào ngày thu phân, mọi nơi trên trái đất có gần đúng 12 giờ ban ngày và 12 giờ ban đêm vì hành trình mỗi năm của mặt trời trên bầu trời đưa nó đi qua xích đạo thiên thể vào thời điểm này.
Dù bạn sống ở đâu, vào ngày thu phân, mặt trời sẽ mọc lên từ hướng chính đông và lặn đi ở hướng chính tây. Thuật ngữ "điểm phân" (equinox) bắt nguồn từ các từ trong tiếng Latinh là aequus (bằng nhau) và nox (đêm).
Vì sao có thu phân?
Theo chuyên gia, điểm phân xảy ra do trục tự quay của trái đất nghiêng một góc 23,5° so với mặt phẳng quỹ đạo của nó quanh mặt trời. Hướng của trục quay vẫn cố định trong không gian khi trái đất di chuyển trên quỹ đạo, trong khi hướng quan sát của chúng ta về phía mặt trời thay đổi và lần lượt đi qua các chòm sao hoàng đạo.
Do đó, đôi khi cực bắc của trái đất sẽ nghiêng về phía mặt trời nhiều hơn vào tháng 6 và đôi khi lại nghiêng ra xa mặt trời hơn vào tháng 12. Điều này tạo ra các mùa trong năm.
Tại các điểm trung gian giữa những điểm chí, mặt trời nằm chính xác trên xích đạo vào khoảng ngày 21.3 và 23.9. Vào tháng 3, mặt trời di chuyển về phía bắc qua đường xích đạo, trong khi vào tháng 9, mặt trời di chuyển về phía nam.
Vào ngày thu phân, mọi nơi trên trái đất có gần đúng 12 giờ ban ngày và 12 giờ ban đêm
Dẫn nguồn từ Timeanddate, HAS cho biết năm nay thu phân sẽ diễn ra vào lúc 19 giờ 43 phút ngày 22.9. Vào ngày này, người dân ở thủ đô Hà Nội sẽ tận hưởng ban ngày dài 12 giờ 7 phút 19 giây. Trong khi đó, đi xa hơn về phía nam tới TP.HCM, độ dài ban ngày sẽ không thay đổi quá nhiều, 12 giờ 6 phút 46 giây.
Vào ngày này ở Nam Cực, mặt trời sẽ mọc trong 24 giờ. Đây chính là cơ hội hoàn hảo để quan sát hiện tượng "mặt trời lúc nửa đêm". Các vị trí trên xích đạo, độ dài ban ngày luôn dài hơn 12 giờ một chút trong suốt năm.
"Điểm cân bằng"
Ngay cả khi ngày và đêm không chính xác bằng nhau tại điểm phân, vẫn sẽ có những ngày mà độ dài ban ngày và ban đêm rất gần 12 giờ. Chúng được gọi là "điểm cân bằng". Ngày này có thể xảy ra vài ngày hoặc vài tuần trước hoặc sau một điểm phân.
Ví dụ tại Hà Nội, 17.3 và 26.9 là hai điểm cân bằng khi nó có độ dài ngày và đêm gần như xấp xỉ bằng nhau và rất gần 12 giờ
