Đề xuất thí điểm mô hình xe đạp công cộng có thu phí tại 6 quận nội thành Hà Nội

Sở GTVT vừa đề xuất UBND TP Hà Nội cho phép Công ty CP Tập đoàn Trí Nam thí điểm dịch vụ xe đạp đô thị trên địa bàn một số quận nội thành với thời gian thí điểm 12 tháng, trong thời gian thí điểm không thu phí vỉa hè và có thu phí sử dụng dịch vụ.

Theo đề xuất của Công ty CP Tập đoàn Trí Nam, đơn vị sẽ triển khai giai đoạn 1 với quy mô 1.000 xe (50% là xe đạp điện) với 94 vị trí đặt xe, tổng vốn đầu tư khoảng 30 tỷ đồng.

Trong năm đầu tiên, Trí Nam xin miễn phí vỉa hè và có thu phí dịch vụ trong 12 tháng. Giai đoạn tiếp theo căn cứ vào số liệu vận hành thực tế, công ty sẽ phối hợp với các Sở, ban, ngành liên quan tổng hợp kết quả triển khai làm căn cứ báo cáo, đề xuất UBND TP.

Đề xuất thí điểm mô hình xe đạp công cộng có thu phí tại 6 quận nội thành Hà Nội
Theo Sở GTVT Hà Nội, mô hình thuê xe đạp giúp nâng cao hiệu quả phương tiện công cộng, từng bước thay đổi thói quen đi lại của người dân, giảm ô nhiễm môi trường. (Ảnh minh họa)

6 quận nội thành được thí điểm trước ở giai đoạn một với 500 xe đạp điện, 500 xe đạp thường tại 80 điểm. Quận Ba Đình dự kiến có 340 xe đặt tại tuyến Kim Mã, Trần Huy Liệu, Nguyễn Chí Thanh, Nguyễn Thái Học, Đội Cấn, Quán Thánh. Quận Tây Hồ có 242 xe tại các tuyến Lạc Long Quân, Thanh Niên, Thụy Khuê, Hoàng Hoa Thám, Trích Sài.

Quận Đống Đa có 100 xe tại Giảng Võ, Hào Nam, Hoàng Cầu, Thái Hà, Láng. Quận Hoàn Kiếm có 280 xe tại Hai Bà Trưng, Trần Hưng Đạo, Lý Thường Kiệt, Lý Thái Tổ, Đinh Tiên Hoàng... Gần 300 xe còn lại được đặt tại quận Thanh Xuân và Hai Bà Trưng.

Người dân có thể sử dụng dịch vụ thông qua phần mềm trên smartphone: mở khóa xe bằng quét mã QR, tìm trạm và đặt xe qua ứng dụng...

Chi phí cho mỗi lượt 30 phút là 5.000 đồng đối với xe đạp và 10.000 đồng đối với xe đạp điện. Người dân thuê xe cả ngày sẽ trả mức giá 60.000 đồng với xe đạp và 120.000 đồng với xe đạp điện. Hệ thống cũng có vé theo tháng, quý và năm; thanh toán bằng ứng dụng ngân hàng, ví điện tử.

Theo Sở GTVT Hà Nội, mô hình thuê xe đạp giúp nâng cao hiệu quả phương tiện công cộng, từng bước thay đổi thói quen đi lại của người dân, giảm ô nhiễm môi trường.

Tại TP HCM, cuối năm 2021, Công ty Trí Nam thí điểm dịch vụ thuê xe đạp tại quận 1. Sau 10 ngày triển khai (từ 16 đến 26/12/2021), mô hình thu hút 19.000 lượt sử dụng.

Để làm cơ sở đề xuất thành phố cho phép triển khai thí điểm trong 12 tháng, Sở GTVT Hà Nội cũng làm rõ một số nội dư luận đang quan tâm khi triển khai mô hình trên.

Cụ thể, đối với đề xuất của doanh nghiệp xin được “miễn phí sử dụng tạm thời hè phố trong giai đoạn đầu tư hay trong thời gian 1 năm thí điểm”, theo lãnh đạo Sở GTVT Hà Nội, quan điểm của Sở là tạo điều kiện ban đầu cho Công ty CP Tập đoàn Trí Nam.

Việc Hà Nội triển khai sau TP.HCM, Vũng Tàu… sẽ có thuận lợi hơn khi có kết quả đánh giá làm cơ sở cho Hà Nội nghiên cứu, tiếp thu hoàn chỉnh. Thời gian tiếp theo sẽ căn cứu vào kết quả, hiệu quả kinh doanh dịch vụ của Trí Nam, đồng thời tổng hợp ý kiến của các Sở, ban, ngành để tiếp tục tham mưu, báo cáo UBND TP xem xét việc tiếp tục triển khai thí điểm dịch vụ xe đạp công cộng có thu phí hay không thu phí vỉa hè.

Về nội dung “cơ sở pháp lý lựa chọn đơn vị triển khai thí điểm bảo đảm chặt chẽ theo quy định của pháp luật”, Sở GTVT Hà Nội đã tổng hợp kinh nghiệm triển khai thí điểm tại TP.HCM.

Theo Sở GTVT Hà Nội, cần có dịch vụ xe đạp công cộng góp phần thay thế phương tiện cá nhân để kết nối các di chuyển ngắn giữa các khu vực dân cư, các bến xe, nhà ga tàu điện... Dịch vụ xe đạp công cộng là một phương án tốt bảo đảm phục vụ người dân. Việc triển khai thí điểm dịch vụ xe đạp công cộng sẽ tận dụng nguồn vốn xã hội hóa, không sử dụng vốn ngân sách. Điều này phù hợp với chủ trương của Chính phủ và thành phố trong việc thu hút đầu tư xã hội hoá trong phát triển giao thông công cộng.

Liên quan đến mức phí thuê xe đạp, Sở GTVT cho biết đã làm việc với chủ đầu tư là Công ty Trí Nam. Đến nay Trí Nam đã nghiên cứu xem xét các điều kiện cụ thể để triển khai, trong đó có báo cáo không thực hiện được phương án “không thu phí dịch vụ xe đạp đô thị trong thời gian thí điểm” với lý do: việc triển khai xây dựng dịch vụ xe đạp đô thị dựa trên nguồn lực từ vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp không có sự tài trợ của bất kỳ tổ chức hay cá nhân nào trong và ngoài nước.

Đơn vị đã tính toán khả năng hoàn vốn với phương án vé, quy mô và số lượng hành khách tương tự như thành phố TP.HCM thì phải ít nhất 7 năm thì đơn vị mới thu hồi vốn đã chi đầu tư ban đầu và chi phí quản lý trong thời gian đó.

Sở GTVT Hà Nội đã xem xét thực tế việc triển khai dịch vụ tại TP.HCM, Vũng Tàu, Quy Nhơn. Các thành phố đã triển khai này đều thống nhất cho phép Trí Nam triển khai dịch vụ xe đạp đô thị có thu phí sử dụng của người dân trên địa bàn. Đến nay, Trí Nam chưa nhận được phản ánh, thắc mắc về việc thu phí của người dân trên các địa bàn đã triển khai.