Cần thiết phải kiểm định khí thải xe máy
Theo chuyên trang thống kê dữ liệu xe máy toàn cầu Motorcycles Data, Việt Nam là 1 trong 4 quốc gia tiêu thụ xe 2 bánh nhiều nhất trên thế giới (đứng sau Ấn Độ, Trung Quốc và Indonesia).
Ước tính hiện nay nước ta có khoảng hơn 72 triệu xe máy, tương đương hơn 2/3 người dân sống ở Việt Nam sở hữu xe máy và hơn 90% hộ gia đình có xe máy.
Đáng chú ý, trong số này có khoảng 1/2 số lượng xe máy đã sử dụng lâu năm, hoặc xe đã xuống cấp, không đảm bảo điều kiện về an toàn kỹ thuật.
Điều 42 Luật Trật tự, ATGT đường bộ mới nhất có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 về bảo đảm an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của xe cơ giới, xe máy chuyên dùng tham gia giao thông đường bộ quy định:
Xe cơ giới, xe máy chuyên dùng tham gia giao thông đường bộ phải được kiểm định theo quy định của pháp luật. Việc kiểm định khí thải thực hiện theo quy định tại các cơ sở kiểm định đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.
Xe cơ giới, xe máy chuyên dùng có chứng nhận về an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của cơ sở đăng kiểm phương tiện hoặc chứng nhận về kiểm tra xuất xưởng của nhà sản xuất thì không phải kiểm định.
Bộ trưởng Bộ GTVT sẽ quy định trình tự, thủ tục cấp mới, cấp lại, tạm đình chỉ hoạt động, thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động cho cơ sở kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy. Quy định về trình tự, thủ tục kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy; Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về cơ sở vật chất kỹ thuật và vị trí cơ sở kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy.
Hướng tới giảm phát thải
Tại hội thảo khoa học chia sẻ kết quả nghiên cứu và đề xuất giải pháp kiểm soát khí thải xe mô tô, xe gắn máy, theo các chuyên gia, kết quả từ 3 chương trình đo kiểm khí thải xe mô tô, xe gắn máy tại 3 TP lớn là Hà Nội, Hồ Chí Minh và Đà Nẵng cho thấy, xe mô tô, xe gắn máy sử dụng từ trên 5 năm có xu hướng vượt tiêu chuẩn khí thải hiện hành và xe trên 10 năm có tỷ lệ phát thải rất lớn.
Kiểm định khí thải không chỉ giúp giảm ô nhiễm môi trường, nâng cao chất lượng sống mà còn nâng cao nhận thức của người dân trong việc bảo dưỡng định kỳ phương tiện nhằm giảm phát thải độc hại ra môi trường.
Tuy nhiên theo các chuyên gia giao thông, để việc kiểm tra khí thải xe máy đạt hiệu quả, cơ quan nhà nước cần ban hành một quy trình chặt chẽ bởi việc hàng chục triệu chiếc xe máy phải đưa đi kiểm định sẽ đặt ra bài toán về nhân lực, máy móc thiết bị, quy trình kiểm định…
Hơn nữa, sau khi kiểm định, những xe máy không đủ tiêu chuẩn khí thải thì sẽ xử lý như thế nào. Quản lý các xe không đảm bảo chất lượng ra sao cũng đòi hỏi phải có phương án kỹ lưỡng từ trước.
Theo các chuyên gia, dự kiến giai đoạn 2025 – 2030 tại các thành phố lớn, xe máy vẫn là phương tiện giao thông chính. Việc kiểm soát khí thải mô tô, xe gắn máy là rất cần thiết và cần một quy trình chặt chẽ để việc kiểm định đạt hiệu quả.
