Những vụ chó nuôi cắn gây thương tích, thậm chí chết người vẫn liên tục xảy ra trong khi việc quản lý, kiểm soát các loài chó dữ vẫn còn bỏ ngỏ.
Rao bán chó dữ tràn lan
Trên mạng xã hội Facebook có nhiều hội nhóm trao đổi thông tin và mua bán chó pitbulll như "Pitbull Việt Nam", "Mua bán chó pitbull", "Hội những người yêu chó pitbull"… hoạt động khá rầm rộ. Những hội nhóm này thu hút hàng chục ngàn thành viên và thường xuyên có những bài rao bán hoặc "khoe" thành tích nuôi chó pitbull.
Tài khoản Đ.V.T. thường đăng tin bán chó pitbull trong nhóm "Pitbull Việt Nam" kèm số điện thoại và thông tin của con chó cần bán với cam kết có thể gửi xe đi toàn quốc. Đáng chú ý, tài khoản này có đăng một bài rao bán một con chó pitbull American bandog (nguồn gốc Mỹ) màu vàng lilac đã trưởng thành nặng 45kg với giá 30 triệu đồng. Theo quảng cáo, con chó này là giống cái, chỉ mới đẻ một lứa nên rất hung dữ, mua về có thể nuôi giữ nhà hoặc phối giống.
Còn trong nhóm "Mua bán chó pitbull", tài khoản B.H.Đ. cũng rao bán chó pitbull dòng tricoler pitbull đã trưởng thành nặng 30kg với giá 20 triệu đồng. Anh cho biết lực cắn của chú chó này thì "khỏi phải bàn", mua về có thể huấn luyện giữ nhà. Tuy nhiên, chú chó này là "ngoại lai", anh mua về nuôi từ lâu, đến nay không nuôi nữa và bán nên không có giấy tờ chứng nhận.
Theo một người có kinh nghiệm nuôi và mua bán chó nhiều năm ở TP.HCM, do chạy theo phong trào và thiếu kiến thức nên nhiều người nuôi chó pitbull đã cố tình tiêm chất kích thích, cho ăn thịt sống để chó phát triển cơ bắp. Với không gian chật hẹp và không được huấn luyện đúng cách, chó pitbull và các loài chó lớn rất dễ bị thừa năng lượng, dẫn đến stress và trở nên hung dữ bất thường.
Chưa kể những con chó pitbull được cho lai với các giống chó khác để tạo ra pitbull vượt trội về ngoại hình, có màu sắc đẹp lạ dễ đánh thức bản tính hoang dã. Theo vị này, ở Việt Nam không cấm nuôi chó pitbull nên khó tránh khỏi loài vật này tấn công gây thương tích hoặc làm chết người.
Cần xem chó dữ là "nguồn nguy hiểm cao độ"
Luật sư Đỗ Ngọc Thanh (Đoàn luật sư TP.HCM) cho biết kinh doanh chó không thuộc danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện hay cấm kinh doanh nên không cần phải có giấy phép kinh doanh có điều kiện. Tuy nhiên, người kinh doanh cần phải đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật dưới hình thức hộ kinh doanh cá thể, doanh nghiệp tư nhân, công ty TNHH…
Luật sư Thanh cho rằng một số loại chó ngoại lai có đặc tính hung dữ so với chó truyền thống, vì vậy cần có các quy định chặt chẽ trong việc kinh doanh và nuôi. Cần nghiên cứu và đưa những loài chó này vào nhóm nguồn nguy hiểm cao độ, đưa vào danh mục loài "thú dữ" để có các điều kiện kinh doanh nghiêm ngặt hơn cũng như có các chế tài nghiêm khắc hơn nếu người kinh doanh vi phạm.
Hiện nay, theo quy định tại khoản 1 điều 601 Bộ luật dân sự 2015 thì nguồn nguy hiểm cao độ bao gồm phương tiện giao thông vận tải cơ giới, hệ thống tải điện, chất nổ, chất cháy, thú dữ... Tuy nhiên, điều luật này cũng chỉ mới mang tính liệt kê, chưa đưa ra một định nghĩa rõ ràng, chi tiết về thú dữ là gồm những loài nào. Nếu có quy định cụ thể tên các loài chó ngoại lai là thú dữ và xác định các giống chó đó là nguồn nguy hiểm cao độ thì chủ sở hữu vật nuôi phải bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra kể cả khi không có lỗi.
Pháp luật quy định rất rõ về việc nuôi, trông giữ, vận chuyển chó nuôi. Nếu để vật nuôi của mình gây thiệt hại đến sức khỏe, tính mạng, tài sản của người khác thì chủ sở hữu phải chịu trách nhiệm bồi thường theo quy định tại điều 603 Bộ luật dân sự năm 2015.
Trường hợp vật nuôi gây ra những thiệt hại về sức khỏe, tính mạng người khác mà tỉ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60% thì chủ vật nuôi phải chịu trách nhiệm hình sự theo điều 138 Bộ luật hình sự năm 2015 về tội vô ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác. Nếu vật nuôi làm chết người thì chủ vật nuôi có thể bị áp dụng điều 128 Bộ luật hình sự năm 2015 về tội "vô ý làm chết người", có thể bị phạt đến 10 năm tù nếu làm chết 2 người trở lên.
Chưa cấm nuôi chó dữ, nhưng nuôi phải đăng ký
Tháng 5-2021, tỉnh Khánh Hòa từng ghi nhận trường hợp bé Trương Hoàng Minh Khôi (28 tháng tuổi) ở phường Phước Tân, TP Nha Trang, nhập viện trong tình trạng chân trái có vết thương sâu, nhiễm trùng do bị chó pitbull cắn. Cháu Khôi được cha là anh Trương Hoàng Hải chở về nhà thì bị con chó pitbull nhà hàng xóm xổng chuồng, nhảy xổ ra cắn vào chân. Anh Hải cố dùng tay tách miệng chó pitbull để cứu con thì bị cắn rớt 1 đốt ngón tay trái. Chỉ đến khi chủ chó chạy ra đánh, con chó mới chịu nhả ra.
Ông Lê Thắng - chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và thú y tỉnh Khánh Hòa - cho biết trên địa bàn tỉnh hầu như không có trang trại hoặc nơi nuôi với số lượng lớn các giống chó săn, chó dữ như pitbull, ngao Tây Tạng… mà chủ yếu là các hộ nuôi theo quy mô hộ gia đình hoặc cho lai giống tự phát với các dòng chó cảnh cỡ nhỏ.
"Chó mèo vận chuyển trong nước do chi cục thú y cấp tỉnh quản lý, còn chó mèo nhập khẩu do cơ quan thú y cấp trung ương quản lý. Hiện chó mèo mua bán trong tỉnh vẫn chưa có quy định ràng buộc, tuy nhiên khi bán ra ngoài tỉnh phải đáp ứng quy định kiểm dịch, phải có giấy tờ. Ở thời điểm hiện tại việc nuôi, bán chó cảnh khá tự do, không ràng buộc pháp lý", ông Lê Thắng nói.
Theo ông Thắng, người nuôi chó phải có ý thức quản lý vật nuôi của mình đảm bảo tiêm phòng đầy đủ, đảm bảo an toàn khi vật nuôi tiếp xúc với người khác. "Đối với các giống chó dữ vẫn chưa có quy định cấm nuôi nhưng các chủ cơ sở nuôi phải đăng ký về con giống, chất lượng con giống", ông Thắng nói.
Nguồn: Tuổi trẻ
